W sobotę, 3.09.2022 r. po raz jedenasty odbędzie się ogólnopolska akcja Narodowe Czytanie, a dziełem, na które padł wybór są „Ballady i romanse” Adama Mickiewicza. Jest to zbiór czternastu utworów wchodzących w skład pierwszego tomu „Poezji” wydanych 200 lat temu (1822 r.) w Wilnie. Tegoroczna edycja wydarzenia odbywa się w ramach Roku Romantyzmu Polskiego, który ogłoszono właśnie z tej okazji. Pisany w latach 1819–1821 cykl wierszy zapoczątkował w Polsce nową epokę. Uważany był za artystyczny i ideowy manifest młodego pokolenia - romantyków. Utrata niepodległości spowodowała konieczność zmiany spojrzenia na rolę literatury narodowej. Źródłem motywów i natchnienia dla artystów stały się teraz wierzenia oraz podania ludowe, jak również jednoznaczne nakazy moralne i etyczne uznawane przez prosty lud (nie ma zbrodni bez kary). Mickiewiczowskie „Ballady i romanse” niezmiennie pozostają dla potomnym inspiracją oraz niewyczerpanym dziedzictwem, z którego na przestrzeni wieków korzystało wielu artystów.
Adam Mickiewicz „Romantyczność” (cytaty)
„Słuchaj, dzieweczko!
- Ona nie słucha - „Martwe znasz prawdy, nieznane dla ludu,
To dzień biały! to miasteczko! Widzisz świat w proszku, w każdej gwiazd iskierce.
Przy tobie nie ma żywego ducha. Nie znasz prawd żywych, nie obaczysz cudu!
Co tam wkoło siebie chwytasz? Miej serce i patrzaj w serce!"
Kogo wołasz, z kim się witasz?
- Ona nie słucha. „ (…)
„Dziewczyna czuje, - odpowiadam skromnie -
A gawiedź wierzy głęboko;
Czucie i wiara silniej mówi do mnie
Niż mędrca szkiełko i oko”.
Oprac. Renata Rosa